Sztab fizjoterapeutów pod przewodnictwem Ryszarda Biernata przeprowadził szereg badań podczas Kampów 2015 dla dziewcząt i chłopców. Zdecydowaliśmy się podejrzeć jak wyglądały te badania, oraz zadać Panu Biernatowi kilka pytań.

Przede wszystkim ciekawi nas jaki jest cel takich badań?

- Celem badań jest wychwycenie zawodników i zawodniczek z zaburzeniami narządu ruchu oraz precyzyjne zdiagnozowanie. Po zdiagnozowaniu należy podać receptę na zmniejszenia czy w niektórych przypadkach na likwidację zaburzeń biomechanicznych w postaci ćwiczeń ruchowych, co potencjalnie pozwoli na zmniejszenie ilości urazów związanych z uprawianiem sportu.

Jakie jest dotychczasowe wyniki badań?

- Z dotychczasowych badań wynika, że ok 30-40% zawodników czy zawodniczek ma zdiagnozowane wyraźne asymetrie, zaburzenia wymagające interwencji. Wygląda na to, że 10-20% nie wymaga znaczących zabiegów rehabilitacyjnych.

Z czego wynikają te asymetrie i zaburzenia?

- Znaczna ilość problemów medycznych wynika ze spraw cywilizacyjnych i błędów treningowych, a przede wszystkim niekorygowania przez trenerów błędów ruchowych.

Co oznaczają sprawy cywilizacyjne?

- Sprawy cywilizacyjne wynikają z naszego stylu życia. Mamy teraz siedzący tryb, a do tego dochodzi złe siedzenie. Przez to większość sportowców zaczyna swoją karierę już z zaburzeniami. Kiedyś tak nie było.

Na tegorocznych Kampach jakie zaburzenia u dziewcząt i chłopców występują najczęściej?

- U dziewcząt najczęściej są to kolana, a wśród chłopców kręgosłup. Dużym problem przy uprawianiu siatkówki jest przesunięcie masy ciała na jedną kończynę.

Jak możemy temu zaradzić?

- Apel do trenerów! Trening siatkarski na pierwszym planie powinien stawiać trening motoryczny , który jest podstawą siatkówki i przedłuży zawodnikom i zawodniczkom okres treningu siatkarskiego. Trening powinien być inteligentny i wszechstronny, taki który symetryzuje ciało. Oczywiście to musi być poparte ogromną wiedzą trenerską. 

Poniżej przedstawiamy raport dr Biernata

RAPORT

BADANIE KLINICZNE ZAWODNIKÓW OBJĘTYCH PROGRAMEM SOS.

KAMPY KIELNAROWA, SZCZYRK, 2015

Badaniem objęto zawodników (uczniów) wytypowanych przez trenerów jako grupę najzdolniejszych, obiecujących siatkarek, siatkarzy.
Badanie polegało na przeprowadzeniu wywiadu, zebraniu podstawowych danych dotyczących wieku, wysokości ciała, ilości lat treningowych, kończyny dominującej, pozycji oraz występujących dolegliwości aparatu ruchu (zabiegów operacyjnych). Pytano również o przebieg dotychczasowego leczenia (rehabilitacji).

Badanie kliniczne polegało na analizie postawy, przeprowadzeniu testów klinicznych (funkcjonalnych) pozwalających  na odkrycie asymetrii, zaburzeń, a przede wszystkim przyczyn występujących problemów zdrowotnych. Należy nadmienić, że w badaniach w Kielnarowej uczestniczył lekarz (p. Wojciech Rytel), co należy uznać za pierwszy przypadek współpracy na linii fizjoterapeuci- lekarze w ramach programu SOS. na szczeblu centralnym. W badaniach ogółem uczestniczyło 12 fizjoterapeutów, przeszkolonych w ramach oceny funkcjonalnej.
Każdy z zawodników, u którego wystąpiły dolegliwości bólowe lub stwierdzono asymetrię postawy i zaburzenia wzorców ruchowych otrzymał konkretne porady (ćwiczenia) korygujące dysbalanse.

W Kielnarowej przebadano 33 chłopców w wieku 14-16 lat. Na bóle pleców (LBP) narzekało 8 osób (24.2 %), problemy ze stawem skokowym – skręcenie miało 3 (9.1%), bóle kolan 6 (18.2%), inne problemy 6 (18.2%). Ciekawe, nie stwierdzono bólów barku u żadnego zawodnika. Osób, które nie narzekały na żadne dolegliwości i nie stwierdzono u nich większych asymetrii w postawie było 10 (30.3%).

W Szczyrku  przebadano 43 dziewczęta w wieku 13-16 lat. Na bóle pleców (LBP) narzekało 15 osób (34.8%), problemy ze stawem skokowym – skręcenie miało 8 (18.6%), bóle kolan 8 (18.6%), inne problemy 5 (11.6%). Bóle barku wystąpiły u 2 (4.7%). Osób, które nie narzekały na żadne dolegliwości i nie stwierdzono u nich większych asymetrii w postawie było 5 (11.6%).

Dane z obu grup: bóle pleców-23 (30.2%), staw skokowy 11 (14.5%), kolana 14 (18.4%), inne problemy 11 (14.5%), barki 2 (2.6%), bez problemów 15 (19.7%)

WNIOSKI: Ten sposób badań przeprowadzono po raz pierwszy. Wydaje się, że po przeszkoleniu grupy lekarzy i fizjoterapeutów pracujących w ramach programu SOS. kompleksowe badania młodzieży mogłyby zmniejszyć ilość urazów przeciążeniowych związanych ze sportem, a trenerom dałyby wskazówki co do precyzyjnego stosowania ćwiczeń prowadzących do korekcji postawy i wynikających z tego zaburzeń wzorców ruchowych. Zastanawiąjący jest fakt dużej ilości dolegliwości bólowych dolnego odcinka kręgosłupa. U chłopców 24.8%, u dziewcząt 34.8 %. Obserwacje dotychczasowe doprowadziły nas do wniosku: zbyt mała uwaga przywiązywana jest przez trenerów i nauczycieli do ćwiczeń uruchamiających przed wszystkim stawy biodrowe oraz do ćwiczeń tzw. stabilizacyjnych. Warto na następnych szkoleniach jeszcze raz przekonywać tę grupę do zapoznania się z tymi zagadnieniami! Dla nas z kolei: może opracować 2 lub 3 grupy ćwiczeń , sfilmować i zobowiązać całą siatkarską Polskę do wykonywania ujednoliconych ćwiczeń.

Kolejny wniosek. Po rozmowach doszliśmy do przekonania, że warto zebrać grupę fizjo i lekarzy i przedstawić im wyniki, pokazać sposób badania, i zobowiązać do przeprowadzenia tego rodzaju oceny przed kampami, co może zmniejszyłoby ilość urazów.

Zdajemy sobie sprawę z niedociągnięć organizacyjnych wynikających z faktu, iż tego rodzaju badania były przeprowadzone pierwszy raz. Jesteśmy przekonani, że następne będą na wyższym poziomie i pozwolą na wyciągnięcie bardziej precyzyjnych wniosków.