Czy wiesz, że ... 27 września 2009 padł rekord kibiców przybyłych do hali Atlas Arena w Łodzi na mecz Polska-Holandia. Do hali przyszło 13200 kibiców.

Siatkówka z klasą

Wraz z zimowym semestrem szkolnym w polskich szkołach rozpoczęły się dwie ogólnopolskie pro sportowe inicjatywy, związane z zajęciami sportowymi prowadzonymi w szkołach, są to:  
Stop zwolnieniom z WF-u
WF z klasą.

Pierwsza inicjatywa – „Stop zwolnieniom z WF-u”-  to kampania społeczna pod auspicjami Ministerstwa Sportu i Turystyki, zwalczająca plagę zwolnień z zajęć wychowania fizycznego; propagująca postrzeganie sportu jako czegoś naturalnego, jako dobrego nawyku na całe życie. Druga inicjatywa - „WF z klasą"- to ogólnopolska akcja edukacyjna pod auspicjami Centrum Edukacji Obywatelskiej, która ma na celu zwiększenie aktywności fizycznej uczniów, a także zmianę myślenia o lekcjach WF-u w polskich szkołach.

Są to projekty, w realizację których miejmy nadzieję zaangażuje się jak najwięcej uczniów, nauczycieli, trenerów jak i rodziców. Promocja aktywności fizycznej dzieci i młodzieży jest konieczna, gdyż sprawność fizyczna naszych pociech słabnie. 

Dzieci spędzają większość wolnego czasu przed monitorem komputerowym lub telewizyjnym, w szkole nie są aktywni. Potrzebują zachęty, urozmaicenia i wprowadzenia elementów zabawy do zajęć wychowania fizycznego. Statystyki są coraz bardziej alarmujące. Aż 17 procent uczniów szkół podstawowych nie uczestniczy w lekcjach WF z powodu zwolnień lekarskich i od rodziców. Wraz z wiekiem statystyka niestety nie ulega poprawie, aż 24 procent gimnazjalistów nie uprawia aktywności ruchowej. 

W październiku 2013 r. z inicjatywy Ministerstwa Sportu i Turystyki oraz pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej odbyła się uroczysta inauguracja projektu Mały Mistrz. Program Mały Mistrz ma za zadanie zachęcić uczniów klas I-III szkół podstawowych do aktywności fizycznej, dzięki uatrakcyjnieniu zajęć wychowania fizycznego, oraz zwiększyć znaczenie pozycji nauczyciela tego przedmiotu i animatora sportowego. Bardzo ważnym elementem jest zintegrowanie zajęć fizycznych z innymi umiejętnościami zapisanymi w nowej podstawie programowej I etapu edukacji. Ministerstwo przyznając grant, wyposaża szkołę w nowy sprzęt sportowy dający możliwość poszerzenia oferty atrakcji sportowych, oferowanych przez daną placówkę edukacyjną i nauczyciela.

Czy te projekty przyczynią się do wzrostu aktywności sportowej dzieci? To okaże się za kilka lat. Koniec ubiegłego roku kalendarzowego, to czas podsumowań. Pragniemy przedstawić kilka danych statystycznych dotyczących poziomu kultury fizycznej w Polsce, biorąc pod uwagę aktywność sportową w dziedzinie siatkówki. Jak siatkówka wygląda na tle innych dyscyplin?

Wzrost popularności siatkówki

Siatkówka jest sportem o rosnącej popularności. Duży wzrost zainteresowania zajęciami z piłki siatkowej odnotowano także wśród młodzieży. Porównując dane z lat 2011 i 2005 odnotować należy zmianę liczby juniorek i juniorów aż o 55,1%. Bardzo dynamicznie rozwija się siatkówka wśród juniorek. W 2011 r. w stosunku do 2005 r. ich liczba wzrosła o ponad 115%, i od 2008 r. przewyższa liczbę ćwiczących juniorów. W poszczególnych latach dane odnoszące się do liczby juniorów wykazały wahania, natomiast w ostatnim badanym roku odnotowano wyraźny wzrost o 23%. 

W sporcie seniorskim w latach 2005 - 2011 o ponad 63% wzrosła liczba zawodników wykazywanych w badaniu polskich związków sportowych. Liczba zawodniczek wzrosła w tym okresie o 6,5%.

Liczba klubów sportowych

Najwięcej klubów sportowych działało w województwach dolnośląskim - 11,1% oraz śląskim - 11,0%, natomiast najmniej w województwach podlaskim - 2,1% i świętokrzyskim - 2,2%. Spośród wszystkich klubów sportowych aż 31,9% stanowiły kluby Ludowych Zespołów Sportowych, w których ćwiczyło prawie 25% wszystkich ćwiczących w klubach. Akademickie Związki Sportowe stanowiły 1,0% klubów (3,3% ćwiczących), a Szkolne Związki Sportowe 1,4% klubów (2,2% ćwiczących).

W 2012 r., podobnie jak w 2010 r., najpopularniejszym sportem w Polsce była piłka nożna, trenowało ją ok. 48% wszystkich ćwiczących w sekcjach sportowych. Drugim pod względem popularności sportem była - piłka siatkowa - 4,6% wszystkich ćwiczących w sekcjach sportowych w 2012 r. Trzecie miejsce zajmowało karate (3,8%), a następnie koszykówka i strzelectwo sportowe (po 2,8%). Popularne wśród ćwiczących były również lekkoatletyka (2,6%) oraz pływanie (2,3%).

W Akademickich Klubach Sportowych najczęściej trenowano koszykówkę (9,1%), piłkę siatkową (8,8%), a także lekkoatletykę (7,4%) oraz judo (6,5%). 

W klubach Ludowych Zespołów Sportowych najpopularniejszym sportem była zdecydowanie piłka nożna (trenowało ją aż 80,1% wszystkich ćwiczących). Kolejne miejsca zajmowały: piłka siatkowa (3,1%), tenis stołowy (2,6%) oraz lekkoatletyka (2,2%). 

W klubach Szkolnych Związków Sportowych najliczniejsze sekcje to piłka siatkowa (18,1%), lekkoatletyka (13,9%), piłka nożna (12,8%) i koszykówka (9,2%).


Młodzież ćwicząca w klubach sportowych

Młodzież do lat 18. ćwicząca w klubach sportowych w 2010 i 2012 r.


Młodzież do lat 18. ćwicząca w klubach sportowych w 2012 r.  wg województw 

 
W stosunku do 2010 r. liczba klubów wzrosła o 959 (13,9%). Najwięcej klubów sportowych działało w województwach dolnośląskim – 11,1% oraz śląskim – 11,0%, natomiast najmniej w województwach podlaskim – 2,1% i świętokrzyskim – 2,2%. Największy ilościowy przyrost liczby klubów – aż o 218, odnotowano w województwie dolnośląskim (33,5%). W województwie opolskim natomiast najwyższa była dynamika liczby klubów i wyniosła ponad 45%.

Szkoły sportowe w Polsce w 2012 r.

Od 1960 r. liczba klubów sportowych funkcjonujących w Polsce systematycznie wzrasta. W 2012 r. w kraju działało 7860 klubów sportowych i ich liczba była prawie pięciokrotnie większa niż ponad 50 lat temu. Liczba ćwiczących wzrosła w tym samym czasie ponad dwukrotnie.



Sekcje sportowe piłki siatkowej

Piłka siatkowa jest drugim po piłce nożnej, pod względem liczby ćwiczących, sportem w Polsce.  Według badania klubów sportowych za 2010 r., siatkarze stanowili 10,6% z 934 822 wszystkich osób ćwiczących w klubach sportowych (łącznie z uczniowskimi klubami sportowymi i klubami wyznaniowymi), w tym piłkę siatkową plażową uprawiało 2108 osób (2,1% ćwiczących siatkówkę). 

Siatkówkę trenuje prawie tyle samo mężczyzn co kobiet (odpowiednio 49 605 mężczyzn i 49 830 kobiet). Piłka siatkowa jest najbardziej popularnym sportem kobiecym w Polsce (20,5% wszystkich kobiet ćwiczących), a wśród mężczyzn jest druga (7,2% wszystkich mężczyzn ćwiczących), po piłce nożnej. 
 


Liczba sekcji siatkarskich wykazanych w badaniu polskich związków sportowych przez Polski Związek Piłki Siatkowej (PZPS) wyniosła 785 (w tym 246 sekcji piłki siatkowej plażowej), co stanowiło 5% wszystkich sekcji w polskich związkach sportowych. Od roku 2005, ich liczba stale wzrasta.

Sekcje sportowe piłki siatkowej


Duży wzrost zainteresowania zajęciami z piłki siatkowej odnotowano także wśród młodzieży. Porównując dane PZPS z lat 2011 i 2005 odnotować należy zmianę liczby juniorek i juniorów (liczonych łącznie z kategoriami juniorów młodszych, młodzików i dzieci) wykazywanych przez związek, aż o 55,1%. Bardzo dynamicznie rozwija się siatkówka wśród juniorek. W 2011 w stosunku do 2005 r. ich liczba wzrosła o ponad 115%, i od 2008 r. przewyższa liczbę ćwiczących juniorów. W poszczególnych latach dane odnoszące się do liczby juniorów podawanych przez PZPS wykazały wahania - wzrost w latach 2005-2007, potem przez kolejne 3 lata przeważała tendencja spadkowa, natomiast w ostatnim badanym roku odnotowano wyraźny wzrost o 23%.


Zawodnicy – juniorzy zarejestrowani w PZPS


Siatkarskie Ośrodki Szkolne w 2012 r.

We wrześniu 2012 r. na mapie Polski pojawiło się 134 nowych ośrodków szkolenia młodzieży w zakresie piłki siatkowej. Siatkarskie Ośrodki Szkolne skupiają najzdolniejszą siatkarską młodzież w szkołach gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. 



Dziś Siatkarskie Ośrodki Szkolne skupiają 4,5 tys. młodzieży i 350 nauczycieli zaangażowanych w jeden ogólnopolski projekt „Upowszechniania sportu wśród dzieci i młodzieży w zakresie piłki siatkowej”. 

Sukcesy polskich drużyn narodowych 

Pod względem dorobku medalowego w najważniejszych imprezach sportowych ostatnie dziesięciolecie (lata 2002-2011) było bardzo owocne dla polskich reprezentacji siatkarskich. Na zawodach rangi Mistrzostw Świata i Mistrzostw Europy w piłce siatkowej (razem z piłką siatkową plażową), łącznie w kategoriach seniorskich i juniorskich, nasi reprezentanci zdobyli 59 medali, z czego 25 złotych, 14 srebrnych i 20 brązowych. 

Reprezentacja Polski mężczyzn w piłce siatkowej uczestniczyła w turniejach olimpijskich w Atenach, Pekinie i Londynie. Siatkarze wywalczyli w 2006 r. tytuł wicemistrzów świata, a w 2009 r. zostali mistrzami Europy. Dwa lata później w tych zawodach wywalczyli brązowy medal oraz zajęli drugie miejsce w klasyfikacji końcowej Pucharu Świata, a także trzecie miejsce w Lidze Światowej. Reprezentacja kobieca zdobywała dwukrotnie tytuł mistrzyń Europy (2003 r. i 2005 r.). W 2009 r. siatkarki zakończyły mistrzostwa Europy na 3 miejscu.

Rok 2012 przynosi kolejne sukcesy polskich siatkarzy i siatkarek. Reprezentanci Polski po raz pierwszy w historii wygrali Ligę Światową, a w siatkówce plażowej juniorzy zdobyli złoty i srebrny medal mistrzostw świata oraz srebro w mistrzostwach Europy, natomiast juniorki wywalczyły srebrny medal mistrzostw świata oraz złoty w mistrzostwach Europy.

Z powyższych statystyk można wywnioskować, że zarówno sukcesy sportowe w danej dyscyplinie jak również wszelkie alternatywy oferowane młodzieży mają zasadniczy wpływ na popularność dyscypliny i mogą zachęcać do uczestnictwa  w zajęciach sportowych. Jak pokazują statystyki młodzież chętnie trenuje siatkówkę, a każda atrakcyjna inicjatywa spotyka się z dużym zaangażowaniem.

A.CH.

Więcej szczegółowych informacji znajdą Państwo na stronie Głównego Urzędu Statystycznego w raportach: Kultura fizyczna w Polsce w latach 2011-2012 i Piłka siatkowa w badaniach statystycznych.

Dane statystyczne z GUS, stan na dzień 31 grudnia 2012.
DzieciMłodzieżNauczycieleBazy szkoleniowe - Akademie SOSBazy szkoleniowe - Szkoły PatronackieFacebook Młodzieżowej Akademii Siatkówki oraz Akademii Polskiej SiatkówkiRodzice